Sanktuarium Matki Bożej Myślenickiej - Myślenice
„Myślenice to jest punkt bardzo ruchliwy. Nie tylko przychodzą tutaj ludzie z okolicy ale przejeżdżają tędy ludzie z całej Polski, wszyscy ciągną ku górom, ku Beskidom, ku Tatrom. (…). Matka Boża wybrała sobie to miejsce z myślą o wszystkich i będzie tutaj na nich czekać (…) ażeby się z nimi (…) spotkać. (…) malarz, na którego dzieło tutaj patrzymy, chciał wyrazić macierzyństwo. Jest w tym obrazie (…) zapatrzenie Matki w Dziecko i zapatrzenie Dziecka w Matkę. W tym zapatrzeniu Matki w Dziecko (….) jest jakieś przeżycie ludzkiej tajemnicy, (…) wielkości macierzyństwa”.
Fragment przemówienia ks. kard. Karola Wojtyły wygłoszonego podczas koronacji cudownego obrazu Matki Bożej Myślenickiej; Myślenice, 24 sierpnia 1969 r.
Położenie
Rys historyczny sanktuarium
Cudowny obraz Matki Bożej Myślenickiej
Witaj obrono w złym nieszczęścia razie
Adres
Sanktuaria w okolicy:
Położenie
Myślenice – miasto powiatowe w woj. małopolskim (w archidiecezji krakowskiej), siedziba gminy miejsko-wiejskiej Myślenice, położone na Pogórzu Wielickim, nad Rabą i jej lewym dopływem Bysinką, 30 km na południe od centrum Krakowa.
Rys historyczny sanktuarium
Wizerunek Matki Bożej Czułej, czczonej dziś jako Pani Myślenicka, powstał według legendy we Włoszech w XVI wieku. Obraz miał należeć do papieża Sykstusa V, a następnie wnuczki jego siostry, ksieni klasztoru w Wenecji. Ta zaś miała podarować Wizerunek księciu Jerzemu Zbaraskiemu, który umieścił go w swoim krakowskim domu.
Badania Myślenickiej Eleusy z lat 90. XX wieku podają jednak inne źródło pochodzenia Obrazu. W świetle dociekań naukowych, powstał on w XVII wieku i jest dziełem malarza nie związanego z polskim kręgiem artystycznym. Cechy stylistyczne, kolorystyka, technika wykonania wskazują na środowisko manierystów praskich dworu cesarza Rudolfa II Habsburga. Ten uznany ośrodek kultury europejskiej znajdował się na trasie podróży, wspomnianego, księcia Jerzego Zbaraskiego.
W latach 20. XVII wieku w Krakowie wybuchła zaraza, Obraz przeznaczono do spalenia. Wizerunek Matki Bożej uchronił przed zniszczeniem urzędnik Marcin Grabysza, przenosząc go do swojego domu w podkrakowskich Łagiewnikach. Po kilku latach, rodzina Grabyszów przywiozła Obraz do domu w Górnej Wsi koło Myślenic. W pierwszych dniach maja 1633 roku doszło do niezwykłych wydarzeń – Marcin Grabysza, tracący wzrok, odzyskał zdrowie.. Jak zapisał o. Sadok Barącz „począł ten obraz odmieniać raz białą, drugi raz czerwoną, rumianą jak najśliczniejszy różany kwiat, lub obłoczystą pokazując twarz zwłaszcza, kiedy się przed nim modlono, jak to widziały niewiasty. Dnia 1. maja w niedzielę 1633. Roku, przed nieszporami ukazał się pot na twarzy Matki Najśw. i co dzień aż do 7 maja obficie po kilka razy płynął. Gdy się ta wiadomość rozeszła, lud tłumem począł cisnąć do domu Grabyszy. Wielu doznało cudu w sobie. Z processyą przeniesiono obraz do kościoła, gdzie w skrzyni zamknięty aż do inkwizycyi duchownej”. Podobnie, jak w przypadku innych ośrodków pielgrzymkowych w Polsce, w których wierni zaobserwowali nadzwyczajne wydarzenia wokół wizerunku Matki Bożej lub Pańskiego, tak również w Myślenicach powołano specjalną komisję, której zadaniem było przeprowadzenie procesu super miraculis et gratis, zgodnie z wymogami Soboru Trydenckiego. W dniu 24 maja 1633 r. przybył do Myślenic, ks. Erazm Kretkowski – wikariusz generalny i oficjał diecezji krakowskiej z kilkoma teologami w celu zbadania wydarzeń i relacji świadków. Już 2 lipca 1633 roku „z wielkim nabożeństwem przy iluminacyach, armat biciu, sam obraz do kościoła wprowadził”.
Od tego momentu kultu cudownego wizerunku bardzo się rozwinął, a do Myślenic zaczęli przybywać pątnicy z odległych miejsc w Rzeczypospolitej. Tylko w latach 1633–1642, ks. Wojciech Ofiarowicz, spisał i wydał drukiem opis 1428 łask i cudów otrzymanych w sanktuarium. W 1646 r. cudowny wizerunek przeniesiono do barokowej kaplicy, którą ufundował kanclerz krakowski Stanisław Koniecpolski jako wotum za uzdrowienie syna Aleksandra. Podczas najazdu wojsk szwedzkich w październiku 1658 r. kościół w Myślenicach został spalony i zburzony. Cudowny obraz Panny Myślenickiej udało się ocalić.
Rozwój sanktuarium trwał do początków XVIII w., jednak w kolejnych dziesięcioleciach uległ znacznemu osłabieniu. Kryzys ośrodka przyniosły utrata przez Polskę niepodległości – konfiskata cennych wotów dokonana przez władze austriackie, a przede wszystkim stale rosnąca ranga sanktuarium pasyjno-maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej, zwłaszcza po koronacji w 1887 r. obrazu Matki Bożej Kalwaryjskiej (kopii wizerunku myślenickiego).
Już w latach 30. XX wieku metropolita krakowski, książę Adam Stefan kard. Sapieha rozpoczął starania o koronację koronami papieskimi cudownego obrazu Matki Bożej Myślenickiej. Niestety zabiegi te powstrzymał wybuch II wojny światowej. Starania o koronację wizerunku za zgodą Stolicy Świętej kontynuował ks. kard. Karol Wojtyła od lat 60. XX wieku. Kardynał Wojtyła często przyjeżdżał do Myślenic na zaproszenie ówczesnego proboszcza ks. prałata Józefa Bylicy, z którym bardzo się przyjaźnił. Ówczesny metropolita krakowski ilekroć odwiedzał Myślenice, zawsze pierwsze kroki kierował do kościoła, aby pomodlić się przed obrazem Pani Myślenickiej. Przyszły papież, zatrzymywał się także często w sanktuarium w drodze do Zakopanego. Starania o koronację zostały uwieńczone w dniu 24 sierpnia 1969 r. Złote, papieskie korony na skronie Matki Bożej i Dzieciątka Jezus nałożył ks. kard. Karol Wojtyła w obecności kilkunastu biskupów z Polski i 50-tysięcznej rzeszy pielgrzymów. Koronacja była wyrazem wdzięczności pokolenia mieszkańców Myślenic oraz Kościoła krakowskiego wobec Matki Bożej czczonej w cudownym wizerunku Matki Bożej Myślenickiej. W 1983 roku, doszło do włamania i kradzieży koron z Cudownego Obrazu. Nowe korony zostały poświęcone przez papieża Jana Pawła II podczas Mszy św. na krakowskich Błoniach w dniu 22 czerwca 1983 r. Rekoronacji obrazu dokonał w Myślenicach kardynał Franciszek Macharski w święto Narodzenia NMP, 8 września 1983 roku.
W dniu 24 sierpnia 2018 r. – w 49. rocznicę koronacji cudownego obrazu Pani Myślenickiej, Metropolita Krakowski, ks. Arcybiskup Marek Jędraszewski odprawił uroczystą Mszą św. i zainaugurował Jubileusz 50-lecia Koronacji.
Cudowny obraz Matki Bożej Myślenickiej
Obraz Matki Bożej Myślenickiej został namalowany przez nieznanego artystę na desce o wymiarach 93 x 133 cm. Wizerunek przedstawia Najświętszą Maryję Pannę w półpostaci trzymającą na prawej ręce Dzieciątko Jezus. Maryja nachyla głowę w kierunku Syna, a Ten tuli policzek do twarzy Matki. Szczególnie wymowne jest zapatrzenie Jezusa w Matkę i Maryi w Syna. Prawe oko Madonny niemal styka się z lewym okiem Dzieciątka Jezus. Maryja lewą rękę wyciąga w kierunku Jezusa, a On prawą rączką obejmuje włosy Matki.
Witaj obrono w złym nieszczęścia razie * Cna w Myślenickim Marya obrazie
Witaj obrono w złym nieszczęścia razie * Cna w Myślenickim Marya obrazie * Witaj pociecho, witaj pociecho, wszelakiej potrzebie * Nabożnem sercem, nabożnem sercem, wzywamy Ciebie.
Opatrzność Boska dziwnie to sprawiła * Że Cię mieć w naszym kraju pozwoliła * Aż z Wenecyi, aż z Wenecyi przyniosła w te kraje * Gdzie morze łask Twych, gdzie morze łask Twych, nigdy nie ustaje.
Najwyższy Pasterz Syxtus świata głowa * Gdy Cię za wielki skarb u siebie chowa * Pannie zakonnej, pannie zakonnej wnuczce leguje * Swym testamentem, swym testamentem za skarb zapisuje.
Książe Zbarawski kasztelan krakowski * Przywiózł ten klejnot na ten czas do Polski * Od zakonnicy, od zakonnicy dany z Wenecyi * Dla osobliwszej, dla osobliwszej, Polsce protekcyi.
Po tym za prośbą Grabyszy Marcina * Myślenickiego wtenczas mieszczanina * Podczas powietrza, podczas powietrza ledwie co mu dany * Zaraz wsławiony, zaraz wsławiony cudami uznany.
U tego Kalwin od błędów odchodzi * Widząc że wszystkim powietrze nie szkodzi * Przy Twym obrazie, przy Twym obrazie Matko łaskawości * Ten błędy rzuca, ten błędy rzuca, innych grzechów złości.
Znać dają poty, któreś wylewała * Ilekroć razy żeś promowowała * Prośby proszących, prośby proszących usilnie do Syna * Jak pilność Twoja, jak pilność Twoja, za nami przyczyna.
Piasku i kropel morskich przewyższają * Liczby Twej łaski i cuda Twe znają * Wszyscy pokornie, wszyscy pokornie tu się udający * W niebezpieczeństwach, w niebezpieczeństwach różnych zostający.
Tysiące liczysz, którzy o pogrzebie * Już już myśleli, wzięli życie z Ciebie * Zbolałych głowach, zbolałych głowach, oczach, rękach, nogach * Zdrowi odeszli, zdrowi odeszli, wielbiąc Cię w swych progach.
Wisła, Dunajec, Raba, inne wody * W których tonęli bez szwanku i szkody * Zdrowi wybrnęli, zdrowi wybrnęli, szumem swoim głoszą * Po całym świecie , po całym świecie, cuda Twe roznoszą.
Z ognia pożary gasisz, łaski morze * Marya, za co dać nigdy nie może * Dość dziękczynienia, dość dziękczynienia Myślenic miasteczko * Że bronisz Matko, że bronisz Matk, dziatek Twych gniazdeczko.
Więc wielbimy Cię z Synem w tym obrazie * Nie opuszczaj nas Panno we złym razie * Wszakżeś jest Matką, wszakżeś jest Matką życia i pociechy * Nie dajże marnie, nie dajże marnie, ginąć nam za grzechy.
Pod cieniem skrzydeł Twojej łaskawości * Upałów Syna Twego surowości * Niechaj nieznamy, niechaj nieznamy, lecz za nasze winy * Błagaj Go zawsze, błagaj Go zawsze, obroń Twoje syny.
Wiem, że uczyni wszystko Syn dla Ciebie * Więc w każdej Matko myśl o nas potrzebie * Zamysły nasze, zamysły nasze, wszystkie do opieki * I siebie samych i siebie samych, oddajem na wieki. Amen.
Źródło: Barącz S., Cudowne obrazy Matki Najświętszej w Polsce, Nakładem autora, Lwów 1891, s. 187–189.
Adres i kontakt:
Sanktuarium Matki Bożej Myślenickiej
Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Myślenicach
ul. Królowej Jadwigi 5
32-400 Myślenice
Tel.: +48 12 272 12 37
E-mail: sanktuarium@myslenice.pl
www.sanktuarium.myslenice.pl
Sanktuaria w okolicy:
Sanktuarium Matki Bożej Gdowskiej w Gdowie,
Sanktuarium Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Dziekanowicach,
Sanktuarium Matki Bożej Szczyrzyckiej w Szczyrzycu
Sanktuarium bł. Anieli Salawy w Sieprawiu.
